Tanrı Kelimesi Allah (c.c.) lafzını yerini tutar mı?
“Allah” lafza-i celal Allah’ın ism-i özel ismidir. Kur’an’da -besmelelerle birlikte- 2800’den fazla “Allah” ismi geçmektedir. “Allah” ismi geçmektedir. “De ki: O Allah’tır, birdir.”
“İster Allah diye çağırın, ister Rahman.. fark etmez, güzel isimler onundur.”(İsra, 17/110)
İlah ve tanrı kelimeleri, “Allah” lafza-i celalin yerini tutamaz. Bu sebeple, “tanrı” kelimesi ile “ilah” kelimesi birbirinin yerine kullanılabilir.
Bir âyet-i kerimede,
“En güzel isimler Allah’ındır. Allah’a bu isimlerle dua ediniz” (A’raf, 7/180) Ayeti Kerime Cenab-ı Hakk’ın birçok isimlerinin bulunduğuna işaret etmektedir. Her birisi güzel ve ulvî mânâlar ihtiva eden bu yüce isimlere “güzel isimler” mânâsında “esmâ-i hüsnâ” denilmektedir. Bu İlâhî isimlerden 99 ismi şunlardır:
ER-RAHMAN Dünyada bütün mahlukatı rızıklandıran
ER-RAHİM Ahirette yalnız dostlarına rahmet edecek
EL-MELİK Bütün mevcudatın gerçek sahibi ve hükümdarı
EL-KUDDÜS Bütün mahlukatı maddi ve manevi kirlerden arındıran
ES-SELAM Her türlü tehlikeden kullarını selamette kılan
EL-MÜMİN Kalplerde iman nurunu yakan ve kullarına güven veren
EL-MÜHEYMİN Bütün varlıkları ilim ve kontrolu altında tutan
EL-AZİZ Sonsuz izzet sahibi olan
EL-CEBBAR İstediğini zorla yaptıran
EL-MÜTEKEBBİR Sonsuz büyüklük ve azamet sahibi
EL-HALIK Her şeyi yoktan yaratan
EL-BARİ Eşyayı ve herşeyin aza, cihazatını birbirine uygun yaratan
EL-MUSAVVİR Her varlığa münasip şekil giydiren
EL-GAFFAR Çok affeden
EL-KAHHAR Her şeye galip gelen ve bütün düşmanlarını kahreden
EL-VEHHAB Bol bol hediyeler veren
ER-REZZAK Bütün rızka muhtaç olanları rızıklandıran
EL-FETTAH Her şeyi hikmetle açan
EL-ALİM Her şeyi hakkıyla bilen
EL-KABID İstediğinin maddi ve manevi rızkını daraltan
EL-BASIT İstediğinin maddi ve manevi rızkını genişleten
EL-HAFID İstediği kulunu şeref sahibi iken rezil rüsvay eden
ER-RAFİ Dilediklerinin mertebesini yükselten
EL-MUİZ İstediğine izzet veren ve şereflendiren
EL-MÜZİLL İstediğini zelil kılan
ES-SEMİ Gizli açık her sesi işiten
EL-BASİR Her şeyi bütün incelikleriyle gören
EL-HAKEM Hükmeden hakkı yerine getiren
EL-ADL Tam adaletli, Allah adildir zalimleri sevmez
EL-LATİF Lutfu keremi bol olan
EL-HABİR Her şeyden haberdar olan
EL-HALİM Yaratıklarına son derece yumuşak muamele eden
EL-AZİM Kendisine büyük ümitler beslenen
EL-GAFUR Kullarının günahlarını bağışlayan
EŞ-ŞEKUR Rızası için yapılan işleri bol sevapla karşılayan
EL-ALİYY Her şeyiyle yüce olan
EL-KEBİR Varlığının kemaline hudut yoktur
EL-HAFIZ Her şeyi muhafaza eden
EL-MUKİT Her türlü mahlukata münasip rızık veren
EL-HASİB Kullarının bütün fiillerinin hesabını gören
EL-CELİL Yücelik ve ululuk sahibi
EL-KERİM İyilik ve ikramı bol olan
ER-RAKİB Bütün varlıklar üzerinde gözcü
EL-MÜCİB Kullarının dualarına cevap veren
EL-VASİ İlim ve insanı her şeyi içine alan
EL-HAKİM Her şeyi yerli yerinde yapan
EL-VEDUD İtaatkar kullarını çok seven
EL-MECİD Azamet şeref ve hakimiyeti sonsuz
EL-BAİS Peygamberler gönderen ve ölüleri dirilten
EŞ-ŞEHİD Kullarının her yaptığını gören
EL-HAKK Varlığı hiç değişmeden duran, daima sabit
EL-VEKİL Kendine güvenen kullarının işini en iyi yoluna koyan
EL-KAVİYY Güç ve kuvveti sonsuz olan
EL-METİN Hiçbirşey hükmünü sarsmayan ve kendisine güvenilen
EL-VELİYY Müminlerin dostu olan
EL-HAMİD En çok övülen ve en çok övgüye layık olan
EL-MUHSİ Her şeyin sayısını bir bir bilen
EL-MÜBDİ Mahlukatı örneksiz ve yoktan yaratan
EL-MUİD Mahlukatı öldükten sonra yeniden dirilten
EL-MUHYİ Canlılara hayat veren
EL-MÜMİT Canlı bir mahlukun ölümünü yaratan
EL-HAYY Gerçek hayat sahibi olan
EL-KAYYUM Gökleri yeri ve bütün mahlukatı ayakta tutan
EL-VACİD İstediğini bulan
EL-MACİD Sonsuz şan ve yücelik sahibi
EL-VAHİD İsimlerinde sıfatlarında ve fiillerinde ortağı olmayan
ES-SAMED Her şey kendisine muhtaç, O kimseye muhtaç değil
EL-KADİR Sonsuz kudret sahibi olan
EL-MUKTEDİR Her şeye gücü yeten
EL-MUKADDİM Dilediğini öne geçiren
EL-MUAHHİR İstediğini arkaya bırakan
EL-EVVEL Herşeyden önce olan
EL-AHİR Herşeyden sonra olan
EZ-ZAHİR Varlığı apaçık görünen
EL-BATIN Herşeyin iç yüzünden haberdar olan
EL-VALİ Mahlukatın işlerini yoluna koyan
EL-MÜTEALİ Ali, büyük
EL-BERR Herkesten fazla iyilik yapan
ET-TEVVAB Bütün tevbeleri kabul eden
EL-MÜNTEKİM Suçluları müstehak oldukları cezaya çarptıran
EL-AFÜVV Kullarını çok çok affeden
ER-RAUF Kullarına çok şefkat edip esirgeyen
MALİKÜL MÜLK Hakiki mülk sahibi O dur. Dilediğine verir, dilediğinden alır
ZÜL-CELALİ VEL İKRAM Büyüklük, fazl ve kerem sahibi
EL-MUKSİT Bütün işleri denk, birbirine uygun
EL CAMİ İstediğini istediği şekilde toplayan
EL GANİY Gerçek zenginlik sahibi ve hiçbir şeye muhtaç olmayan
EL-MUĞNİ Mahlukatının ihtiyacını giderip zengin kılan
EL-MANİ İstediği şeyin meydana gelmesine engel olan
ED-DARR Hikmeti gereği elem ve zarar verici şeyleri yaratan
EN-NAFİ Faydalı şeyleri yaratan
EN-NUR Alemleri, istediği simaları ve gönülleri
EL-HADİ Kullarına hidayet veren
EL-BEDİ Eser ve insanıyla varlığı apaçık görünen
EL-BAKİ Varlığının sonu olmayan
EL-VARİS Bütün mülk ve servetlerin hakiki sahibi
ER-REŞİD Bütün işlerini ezeli hikmetine göre neticeye ulaştıran
ES-SABUR Asileri hemen cezalandırmayıp çok sabreden
İbnî Mâce ve Tirmizi gibi hadis kitaplarında esmâ-i hüsnâ hakkında rivayet edilen hadis-i şeriflerde Peygamberimiz (asm) bu isimleri bir bir zikretmekte ve faziletini bildirmektedir. Esmâ-i hüsnânın sayıldığı hadis-i şerifin baş kısmının meali şöyledir:
“Şüphesiz, Allah’ın doksan dokuz, yüzden bir eksik ismi vardır. Muhakkak Allah tektir, tek olanı sever. Kim o doksan dokuz ismi sayarsa veya ezberlerse Cenab-ı Hak onu Cennetle mükâfatlandırır.” (İbni Mâce, Dua 10; Tirmizî, Dua 83)
Bu bilgiler ışığında “tanrı” kelimesi “Allah” lafzının yerini tutmaz. Ancak kişi isterse Allah’ı niyet ederek, bir yaratıcıyı kasdederek, İlah ya da Tanrı diyebilir.
İLGİNİZİ ÇEKEBİLECEK DİĞER KONULAR
ZİYARETÇİ YORUMLARI
BİR YORUM YAZ